Từ khảo sát, điều tra nắm hộ đến chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng các hình thức, sau thời gian triển khai thực hiện thí điểm thu gom, phân loại chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) tại nguồn, xã Phú An (TX.Bến Cát) đã góp phần nâng cao nhận thức, hành động của người dân trong việc bảo vệ môi trường và từng bước mang lại hiệu quả thiết thực…
Đi từ hiện trạng
Phú An là xã nông thôn mới, nằm về phía Tây Nam của TX.Bến Cát, có 5 ấp và 40km đường giao thông lớn nhỏ. Trên địa bàn Phú An có 41 doanh nghiệp, 3 trụ sở cơ quan, 4 trường học, 1 chợ với 2.374 hộ dân… Do đặc thù cơ cấu kinh tế và phân bố dân cư không đồng đều nên công tác thu gom, vận chuyển CTRSH chỉ tập trung ở 27 tuyến đường đã bố trí 97 điểm tập kết (bô rác) gồm 4 tuyến đường chính; 10 tuyến đường giao thông nông thôn và 13 tuyến đường hẻm. Việc thu gom, vận chuyển và xử lý được Xí nghiệp xử lý chất thải thuộc Công ty cổ phần Nước - Môi trường Bình Dương BIWASE thực hiện với khối lượng trung bình khoảng 9 tấn CTRSH/ngày, đạt tỷ lệ 99,11% với số hộ đăng ký thu gom đạt 47,8%.
Xã Phú An quan tâm đến cổ động trực quan về giữ gìn vệ sinh môi trường
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Thắng, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường TX.Bến Cát, cho biết để từng bước nâng cao nhận thức của người dân về thu gom, phân loại CTRSH tại nguồn, ngay từ đầu năm 2016, TX.Bến Cát đã triển khai thí điểm thực hiện mô hình này trên địa bàn xã Phú An, trong đó lấy ấp Phú Thuận làm điểm. Đây là ấp duy nhất không có hộ dân tạm trú gồm 475 hộ và 4 doanh nghiệp đang hoạt động với quy mô nhỏ. Ông Thắng kể, thị xã cùng xã tiến hành khảo sát 250 đối tượng tuổi từ 30 - 60. Kết quả cho thấy, mức độ nhận thức của người dân tham gia chương trình chưa đồng bộ. Toàn ấp có 71,6% hộ bỏ rác vào thùng và tham gia đóng phí thu gom rác; 77,2% hộ nhận biết được cả 3 loại rác để phân loại; 36,8% hộ có trang bị vật dụng, dụng cụ để phân loại rác tại nguồn; tuy nhiên vẫn còn khoảng 30% hộ còn xử lý rác tại khuôn viên của gia đình…
Xí nghiệp xử lý chất thải tăng cường thu gom rác đúng thời gian quy định
Hiệu quả thiết thực
Đứng trước thực trạng này, Phòng Tài nguyên và Môi trường TX.Bến Cát đã phối hợp với chính quyền, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và Hội Phụ nữ xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền bằng các loại hình truyền thông trực tiếp và gián tiếp. Đặc biệt, Phú An đã thành lập 5 tổ tự quản do Ủy ban MTTQ xã quản lý để ra quân tuyên truyền vệ sinh môi trường, thu gom rác thải trên các tuyến đường, giám sát thực hiện phân loại rác tại nguồn…
Nhờ thực hiện bước đi phù hợp, đến nay trên địa bàn xã Phú An thống nhất 3 tuyến đường chính và 11 tuyến đường giao thông nông thôn, với khoảng 160 điểm đặt bô rác, mỗi điểm đặt 2 thùng (1 thùng cam, 1 thùng xanh tùy mật độ dân cư), theo đó tổng số thùng rác đã được bố trí là 60. Tần suất thu gom đối với rác hữu cơ là mỗi ngày (trừ chủ nhật) và thu gom vào thứ ba hàng tuần đối với rác vô cơ. Nhằm tạo điều kiện cho đơn vị dễ thu gom, Xí nghiệp xử lý chất thải cũng đã hoàn thành việc bê tông hóa 97 điểm đặt bô rác và lắp đặt trụ sắt để lắp pano hướng dẫn. Thế nhưng trước mắt, do chưa đủ kinh phí, toàn ấp chỉ mới bố trí 26 điểm có thùng chứa rác và lắp bảng cổ động.
Ông Thắng cho biết thêm, thực hiện mô hình này, Xí nghiệp xử lý chất thải đã đảm nhiệm việc thu gom theo tần suất và vận chuyển thẳng về khu xử lý không thông qua các điểm tập kết như trước. Xí nghiệp này hiện sử dụng 1 xe ép chuyên dụng loại 7 tấn để thu gom rác hữu cơ hàng ngày. Khối lượng rác thu gom khoảng 6,0 - 9,3 tấn/ngày, tăng 40% so với trước. Số hộ đăng ký thu gom tăng nhưng không đáng kể từ 37,3% lên 44% (986/2.210 hộ).
Dù sao đi nữa, mô hình phân loại CTRSH tại nguồn tại ấp Phú Thuận, xã Phú An vẫn mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao nhận thức và hành động của người dân trong việc bảo vệ môi trường. Ông Huỳnh Thư Lập, Phó Chủ tịch UBND TX.Bến Cát khẳng định như thế và cho biết: “Năm 2017 này, Bến Cát tiếp tục xây dựng và triển khai Kế hoạch thí điểm phân loại CTRSH tại nguồn, trong đó không chỉ có ấp Phú Thuận mà nhân rộng ra 2 ấp An Thuận và Bến Giảng với 1.556 hộ; trong đó hiện tại trên địa bàn 2 ấp này đã có 656 hộ đăng ký thu gom CTRSH bao gồm 70 nhà trọ, 171 hộ kinh doanh, 19 tổ chức cơ quan, doanh nghiệp và 396 hộ gia đình.
Để kế hoạch đi vào cuộc sống người dân, TX.Bến Cát đã và đang quy định về màu sắc túi, thùng chứa rác sau phân loại. Tùy theo đơn vị, cơ sở kinh doanh, hộ gia đình, Bến Cát sẽ triển khai, tạo điểu kiện dễ dàng cho việc phân loại rác. Các ngành chức năng, chính quyền, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể xã Phú An phối hợp làm tốt công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức, nhằm ngày càng có nhiều hộ tham gia phân loại CTRSH tại nguồn… Tất cả vì một đô thị vệ tinh thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía bắc của Bình Dương đang từng ngày tăng tốc.
P.V